„Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie”.
Jednym z środków profilaktycznych stosowanych przez pracodawcę w celu ochrony pracowników jest prowadzenie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami.
Pracownicy przyjmowani do pracy oraz inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe, otrzymują od pracodawcy skierowanie na wstępne badania lekarskie, do których wykonania pracownicy są zobowiązani.
Zwolnieni są pracownicy, którzy przyjmowani są do pracy:
- u tego samego pracodawcy na identyczne stanowisko pracy (lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy) w okresie nie dłuższym niż 30 dni po zakończeniu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą;
- u nowego pracodawcy na określone stanowisko pracy w okresie nie dłuższym niż 30 dni po zakończeniu poprzedniego stosunku pracy, pod warunkiem, że przedstawią nowemu pracodawcy aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku pracy i nowy pracodawca stwierdzi, że warunki określone w skierowaniu (na podstawie którego zostały wykonane badania) odpowiadają warunkom występującym na stanowisku pracy, na którym ma zostać zatrudniony pracownik. Z przywileju tego nie mogą skorzystać osoby przyjmowane do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych;
- u nowego pracodawcy na określone stanowisko pracy podczas trwania stosunku pracy z innym pracodawcą, pod warunkiem, że przedstawią nowemu pracodawcy aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku pracy i nowy pracodawca stwierdzi, że warunki określone w skierowaniu (na podstawie którego zostały wykonane badania) odpowiadają warunkom występującym na stanowisku pracy, na którym ma zostać zatrudniony pracownik. Z przywileju tego nie mogą skorzystać osoby przyjmowane do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.
Poza badaniami wstępnymi, pracownik podlega również badaniom okresowym. Pracodawca lub wyznaczona przez niego osoba kontroluje czasookresy wykonywania badań okresowych. Przed upływem terminu kolejnego badania, który został wskazany w ostatnim wydanym pracownikowi orzeczeniu lekarskim, pracodawca kieruje pracownika na pierwsze bądź kolejne badania okresowe. Badania okresowe pracownik ma obowiązek wykonać w terminie nie późniejszym niż termin wskazany przez lekarza w ostatnim wydanym orzeczeniu lekarskim z badań.
Ostatni rodzaj badań, do wykonania których może zostać zobligowany pracownik to badania kontrolne. Pracownik otrzymuje od pracodawcy skierowanie na kontrolne badania lekarskie, wówczas gdy niezdolność do pracy pracownika, spowodowana chorobą, trwała dłużej niż 30 dni. Oznacza to, iż każdy pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim dłużej niż 30 dni ma obowiązek poddania się badaniom kontrolnym, na które jest kierowany w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na określonym stanowisku pracy.
Badania okresowe oraz badania kontrolne przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy. Należy nadmienić, iż pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy, na skutek odbywania badań lekarskich. W sytuacji, gdy zachodzi konieczność, aby pracownik wykonał badania lekarskie w innej miejscowości, przysługuje mu prawo do zwrotu kosztów przejazdu, zgodnie z zasadami obowiązującymi przy podróżach służbowych.
Wszelkie koszty związane z wykonaniem badań wstępnych, okresowych i kontrolnych oraz koszty profilaktycznej opieki zdrowotnej (którą należy zapewnić, gdy jest niezbędna ze względu na występujące warunki pracy) ponosi pracodawca.
W przypadku, gdy w miejscu pracy występują substancje rakotwórcze, czynniki rakotwórcze lub pyły zwłókniające, pracodawca jest zobowiązany do skierowania narażonych na ww. czynniki pracowników na okresowe badania lekarskie w dwóch dodatkowych przypadkach:
- po zaprzestaniu wykonywania prac w kontakcie z ww. substancjami, czynnikami lub pyłami;
- po rozwiązaniu stosunku pracy, na wniosek dot. wykonania takich badań złożony przez zainteresowaną osobę.
Zgodnie z wypowiedziami pracowników Państwowej Inspekcji Pracy rekomenduje się wystawianie skierowania w 3 egzemplarzach. Jeden egzemplarz otrzymuje lekarz, drugi egzemplarz wraz z wydanym przez lekarza orzeczeniem lekarskim trafia do teczki osobowej pracownika, znajdującej się w Centrum Zarządzania Kapitałem Ludzkim, natomiast trzeci egzemplarz otrzymuje pracownik.
Sprawdź czy masz aktualne badania lekarskie.
Wybierasz się na okresowe badania lekarskie?
Sprawdź grafik przyjęć lekarzy.